Elektrokardiyografi (EKG) Nedir?
Kalbin elektriksel aktivitesinin özel kâğıtlara yazdırılma işlemine elektrokardiyografi (EKG) denilmektedir.
Kalbin elektriksel aktivitesi deriye yerleştirilen küçük metal diskler (elektrotlar) vasıtasıyla ölçülmektedir.
Elektrotlar hastanın göğsüne, kollarına ve bacaklarına yerleştirilmektedir. Elektrotlar, elektriksel aktiviteyi kağıt üzerindeki şekle dönüştüren cihaza bağlanmaktadır. Kağıt üzerindeki bulgular da hekimler tarafından değerlendirilmektedir.
Elektrokardiyografi kalp genişlemesi, kalp büyümesi, kalbe giden kan miktarındaki azalma, yeni veya eski kalp hasarları, kalp ritim problemleri ve değişik kalp ve kalbi saran zar hastalıkları hakkında önemli bilgiler verebilmektedir.
EKG genellikle, göğüs ağrısı ile başvuran hastalarda kalp krizi tanısını koyabilmek, düzenli veya düzensiz kalp ritim bozukluklarını (aritmiler) ortaya çıkarmak, efor testi sırasında kalbin elektriksel aktivitesini kaydetmek, kalbi etkileyebilecek değişik ilaçların etkinliklerini veya yan etkilerini ve mekanik aletlerin (kalıcı kalp pili vb) fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla yapılmaktadır.
Kalp hastalığı şikayeti (göğüs ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, baş dönmesi, bayılma) olan hastaların veya kalp hastalığı açısından risk (yüksek kan basıncı ve kolesterol, sigara içimi, diyabet, aile öyküsü veya ileri yaş) taşıyan hastaların değerlendirilmesi amacıyla da EKG testi yapılmaktadır.
EKG testi Nasıl yapılır ?
EKG cihazı her yere götürülebilmektedir, bu nedenle her yerde yapılabilmektedir.
EKG çekilmesi için hastanın özel olarak hazırlanmasına gerek yoktur.
Ağrılı veya hasta açısından rahatsız edici bir işlem değildir.
EKG çekimi sırasında hasta muayene masasında veya yatakta sırt üstü yatmaktadır. Hastanın boynundaki, kolundaki ve bileklerindeki takılar çıkarılmalıdır.
Hastanın bel üstü bölgesi, el ve ayak bilekleri açılmalıdır. Eğer çorap varsa çıkarılmalı veya bilekler ortaya çıkarılacak biçimde sıyrılmalıdır. Elektrot diskleri kollara, bacaklara ve göğsün ön yüzüne yerleştirilmektedir. Özel EKG jeli veya alkollü pamuk deri ile elektrotlar arasına kaydın daha iyi olması için sürülebilmektedir. Çekim sırasında hasta hareket etmemeli veya konuşmamalıdır. Genellikle 5-10 dakika içerisinde çekilmektedir. Tamamen ağrısızdır. Elektrotlar veya iletici jel ilk kullanıldığında soğukluk hissi verebilmektedir. Elektrotların yerleştirildiği yerlerde kızarıklık veya hafif derecede ağrı hissedilebilmektedir. EKG çekimi ile herhangi bir risk bulunmamaktadır tamamen güvenli bir testtir. Cihaz kalbin elektriksel aktivitesini kaydetmektedir. Cihazdan hastaya herhangi bir elektriksel uyarı gitmemektedir.
Ekokardiyografi ( EKO ) Nedir ?
Yüksek frekanslı ses dalgaları (ultrasoud-ultrason) ile kalbin görüntülenmesidir. Ultrasondan ( ses ötesi dalgalar ) yararlanılır. Ultrason dalgaları , insan kulağının duyma sınırının ötesinde bir sestir (18.000-20.000 titreşim/sn.).
Ses dalgaları , tüp şeklinde elle tutulan ve hastanın göğsünde gezdirilen sesi oluşturan duyarlı bir alet yardımıyla kalbe gönderilir.
Ses dalgaları kalp duvarlarından, kaslarından , kapakçıklardan alete geri gönderir.
Farklı dokular ses dalgalarını farklı şekillerde yansıtır. Böylece kalpten geri dönen ses dalgaları bilgisayar programı yardımı ile resme çevrilir ve bu görüntüler montörden izlendiği gibi özel kağıdına bastıralabilir.
Eko, girişimsel olmayan kalp hakkında önemli bilgiler veren, hızlı ve bir çok kalp hastalığında tanı koydurucu olan bir tetkiktir.
Eko ile ; Kalp kapak hastalıkları, Kalp boşluklarının çapları, büyük olup olmadığı , Kalp duvarlarının hareketleri, hareket bozukluğu olup olmadığı Kalp içi basınçlar, kalp büyümesi , kalp yetersizliği Kalp kapağı ameliyatı olmuş hastalarda protez kapak fonksiyonlarının ölçülmesi Felç geçirenlerde kalp kökenli pıhtı araştırması Romatizmal kapak hastalığına bağlı olan kalp kapak problemleri Kalp kapaklarının romatizmal dışı hastalıklarını (kalınlaşma, daralma, yetersizlik, kan sızdırması) Kalp kasında kalınlaşmanın araştırması (tansiyona bağlı veya doğuştan) Akciğere giden damardaki basıncın ölçümü (pulmoner hipertansiyon tespiti) Kalp deliklerinin tespiti , Kalp tümörlerinin tespiti Kalp içi boşluklarda pıhtı (trombüs) araştırılması, Aort damarlarındaki patolojik değişimler ( anevrizma-balonlaşma ve yırtılma ) Kalp romatizması , kapak hastalıkları , kalp yetersizliği , kalp krizi , doğumsal kalp hastalıkları gibi konularda eko çekimi faydalıdır.
Özellikle kalbin kapak ve duvar hareketleri hakkında önemli bilgiler verir.
Boya , radyoaktif madde , iğne kullanılmaz , Ağrısızdır ve hasta için zararlı değildir.
Bazı kişilerde eko görüntüleri kişinin yapısından dolayı yeterli görüntüler elde edilmeyebilir.
Renkli Doppler Ekokardiyografi ?
Kalbin içini gösteren bir cihazdır. Kalbin yapısı ve fonksiyonları ile ilgili bilgiler verir.
15 dakikada, hastaya hiçbir zarar ve acı vermeden yapılan bu inceleme ile hemen hemen bütün kalp hastalıkları hakkında bilgi edinilip, büyük çoğunluğunda (kalp romatizması, kapak hastalıkları, kalp yetersizliği, doğumsal kalp hastalıkları gibi) başka bir incelemeye gerek kalmadan kesin tanı konabilir.
Bünyemizde Renkli Doppler ekokardiyografi ile kalp içi boşluklarının basınçları , kapak yetmezlikleri ve dereceleri hakkında bilgi edinebilmekteyiz.
Bazı durumlarda transözofageal (yemek borusu ile) eko ile detaylı bilgi edinmek gerekebilir.
Bu tetkikte boğaz uyuşturularak serçe parmak kalınlığında bir hortum yemek borusuna sokularak kalp arka taraftan ve daha yakından detaylı olarak incelenir.
Transözofageal eko öncesinde aç kalınmalıdır.
Ritm Holter ( Ekg Holter ) Nedir ?
Kalp ritminin uzun süre ile izlenmesini gerektiren durumlarında kullanılır. Elekrotlar , kablolar ve kayıt cihazı hastaya bağlanır .
Kişi günlük normal yaşamını sürdürürken cihaz yaklaşık 24 saat süre ile kalp ritmini kaydeder.
Süre sonunda cihaz çıkarılarak alınan kayıtlar bilgisayarda analiz edilir.
Bu alet sayesinde muayene sırasında görülmeyen fakat gün içerisinde kısa süreli olup geçen çarpıntılar ve hissedilmeyen tüm ritim bozuklukları tespit edilebilir.
Tansiyon Holter Hastaların gün içindeki aktiviteleri sırasında, dinlenmede ve uyku esnasında tansiyon ve nabız değerlerinin kaydedilmesi sağlanır.
Böylelikle uzun süreli hipertansiyonu olan hastaların, günün hangi saatlerinde tansiyon değerlerinin yüksek olduğu saptanır .
Ayrıca hipertansiyondan şüphelenilen hastalarda tanıya yardımcı olmak amacı ile de kullanılır.